Database of Byzantine Book Epigrams

Type 5376
(formerly typ/3410)

Ὃ μὲν τύχη δείκνυσι, καλύπτει χρόνος·
ὅ δὲ χρόνος δίδωσιν, ἁρπάζει φθόνος·
ἀλλὰ τὸν Ἀλέξανδρον αἰδοῖ τῶν πόνων
τύχη μὲν ἀπέφηνε παντὸς βελτίω,
χρόνος δὲ λαβὼν ὑπερέσχε τοῦ φθόνου.
Αἱ γὰρ ἀγαθαὶ τῶν φιλιστόρων φύσεις
λαθεῖν ἀγεννῶς οὐκ ἐῶσι τὸν μέγαν,
ἐπείπερ αἱ μὲν δεξιοῦνται τοῖς λόγοις,
αἱ δὲ χρόαις γράφουσι τὸν στεφανίτην·
παγκόσμιος γὰρ εὐτυχεῖ τοῦτον πίναξ
τοῖς ἀνδραγαθήμασιν ἐστηλωμένον.
Ἔγωγε μὴν τὸν ἄνδρα καὶ πρὶν θαυμάσας
νῦν μᾶλλον ὑμνῶ τῆς πολυζήλου τύχης.
Ἔτι γὰρ ἡβῶν τῶν γερόντων ἐκράτει,
καὶ χρημάτων ἤσκησεν ὑπεροψίαν,
ἀρχὴν ἑαυτῷ παγγενῆ θησαυρίσας,
καὶ πταιστὸς ὢν ἄπταιστος εὐθὺς εὑρέθη·
καὶ γυμνάσας τὸ σῶμα τοῖς ὑπὲρ φύσιν
μόνος τὸ πᾶν κατέσχεν ἀπτέρῳ τάχει·
αὐτῷ δὲ τῆς γῆς οὐκ ἀποχρώσης ὅλης,
καὶ δευτέραν δήπουθεν ἐζήτει κτίσιν·
κἂν εἶχεν αἰθὴρ δυσμενεῖς ἀπροσμάχους,
ἐκ μηχανῆς ἂν εἷλε κἀκείνους τάχα.
Πλουτεῖ δὲ νυνὶ καὶ τελευτήσας φίλους
οὓς ἂν περιὼν ἦγεν αὐτὸς ἐν φίλοις.
Πατρικιώτης μαρτυρεῖ λέγοντί μοι.
Καὶ τόνδε γὰρ ἔδειξε λαμπρὸν ὁ χρόνος
ἐν τῇ καθ’ αὑτὸν ὀλβιούμενον φύσει·
ὃς ὢν φιλαλέξανδρος ἁπάντων πλέον,
μᾶλλον δὲ φιλότιμος ἐκ τῶν πρακτέων,
μικροῦ μὲν αὐτὸν πανταχοῦ ζῶντα βλέπει,
καὶ τὴν πρὸς ἐχθροὺς δραστικὴν τύχην πνέει,
φανεὶς ἐφ’ ἡμῶν συμφυὴς Ἡφαιστίων.
Γράφειν δὲ καὶ πρὸς μέτρον ὑπήλειψέ με
τὰς τοῦ μοναρχήσαντος ἀνδραγαθίας.
Ἐτίμα γὰρ δὴ καὶ τὰ μέτρα τῶν στίχων
ὁ φιλομουσότατος εὐθὺς ἐκ βρέφους·
πάντως δὲ ναρκᾶν οὐδαμῶς ἦν τὸν φίλον,
τοσοῦδε θεσπίζοντος ἀνδρὸς τὸ γράφειν,
καὶ τὸν πολυθρύλλητον ἐκφράζειν βίον.
Ὃ γὰρ ἐκεῖνος ἔδρα τοὺς παλαιτέρους,
τοῦτ’ αὐτὸς ἀντείληφεν ἐκ τῶν ὑστέρων·
καὶ τοὺς λόγους μάλιστα σεμνύνειν θέλων
ἐν τῇ δυνάμει τῶν λόγων σεμνύνεται·
πλὴν ἀλλὰ νικᾷ πανταχοῦ καὶ τοὺς λόγους.
Καὶ γὰρ τὸ νικᾶν ὥσπερ ἐξ ἔθους ἔχων
ὁ τρισαριστεὺς ἀντιπίπτει τοῖς κρότοις.
Οὐ μὴν σιγῇ τὸν ἄνδρα παρελθεῖν δέον,
ὃς καὶ πρὸς ἐχθροὺς εὐμενὴς ἦν ἔσθ’ ὅτε,
παντὸς μίσους ἄγευστον ἀθρῶν τὸ κράτος.
Title(s) Τοῦ Φιλῆ κυροῦ Μανουὴλ τοῦ Ἐφεσίου στίχοι εἰς τὸν βασιλέα Ἀλέξανδρον
Text source E. Miller, 1857, Manuelis Philae Carmina (vol. 2), Amsterdam: 334-335
Text status Text completely known
Editorial status Critical text
Genre(s) Author-related epigram
Person(s)
Poet
Manuel Philes (1275-1345) - PLP: XII.29817
Metre(s) Dodecasyllable
Subject(s) Alexander the Great of Pella < Central Macedonia < Greece (356 BC - 323 BC)
Tag(s)
Bibliography

Secondary

N. Aschenbrenner, K. Kubina 2022, Word as Bond in an Age of Division: John Eugenikos as Orator, Partisan, and Poet, Speculum, 97(4), 1101-1143: 1130
Number of verses 50
Occurrence(s)
Related type(s) [6630] Θάλαμος ἰδοὺ νυμφικὴν φέρων κλίνην (33 verses) (Same cycle)
Acknowledgements
Contributor(s)
Cristina Cocola, Anne-Sophie Rouckhout

The credits system has been implemented in 2019. Credits from before the new system was in use might be incomplete.
Identification Vassis ICB 2005, 527: "Manuel Philes, In Alexandrum Magnum"
Permalink https://www.dbbe.ugent.be/types/5376
Last modified: 2023-06-05.
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.