Type 6094
(formerly typ/4077)
Ἐγὼ μὲν εἰσῄτησα βίβλου τὴν χάριν· | |
λαβὼν πρὸς ὑμῶν, οἷς θέμις τιμᾶν φίλους, | |
ὡς ηὐξάμην, ἔγραψα πᾶσαν εἰς τάχος· | |
ὡς ἦν ἐφικτὸν τῷ γραφεῖ τοῦ πυκτίου. | |
Κάλλους γὰρ ἡμῖν γραμμάτων οὐδεὶς λόγος | |
πλὴν τῆς κατὰ χρόνον τε καὶ προσῳδίαν | |
διαστολῆς τε καὶ σαφηνείας μόνης· | |
αὐτοὺς γραφεῖς μάλιστα σεμνύνει πλέον | |
ἢ σχηματισμὸς ὀξυρύχων γραμμάτων. | |
Αὐτὸς δὲ ταύτην ἀντιδέξῃ τὴν χάριν, | |
φίλων ἐμοὶ κράτιστε καὶ διδασκάλων, | |
πρὸς τῆς ἄνωθεν τοῦ θεοῦ προμηθείας, | |
ἣν οἶδεν, ἥν πέφυκεν ἀξίως νέμειν | |
τοῖς τῆς ἑαυτοῦ δεξιῆς παραστάταις | |
καὶ τοῖς καθ’ ἡμᾶς τῶν φίλων εὐεργέταις. | |
Εὐεργετεῖν γὰρ ἴστε τοὺς φίλους μάλα, | |
ὡς δ’ οὖν ἐμαυτὸν ῥᾷστα καὶ πείθειν ἔχω, | |
καὶ τοὺς μισοῦντας εὐνομεῖν ὑπερμάλα | |
καὶ κοινὰ τοῖς χρῄζουσι θησαυρίσματα | |
πᾶσι προκεῖσθαι καὶ προκιχρᾶσθαι θέλειν, | |
ὡς πλοῦτος ἔμπνους, ἀφθόνως κενούμενος, | |
τὰ καὶ πάλαι κτηθέντα τῷ μακρῷ χρόνῳ | |
καὶ συλλεγέντα προσφάτως καὶ προσφόρως | |
ἱδρῶσι πολλοῖς τῇ φιλέργῳ σου φύσει. | |
καὶ μάρτυς ἡ φθάσασα τῆς βίβλου χάρις, | |
καθ’ ἥν λελοχὼς προῖκα τοῦ ποθουμένου | |
ἥδιστα τοῖς σοῖς ἐντρυφῶ καθ’ ἡμέραν | |
πόνοις, ἀριστεῦ τῶν γραφόντων βιβλία, | |
οἷς ὡς μάλιστα καὶ λαλῶν σοι προσβλέπω, | |
ἀνιστορῶν σε καὶ γραφῇ καὶ καρδία, | |
τὴν εὐπόριστον τῆς γραφῆς παγκτησίαν, | |
τὸν ἄφθονον ῥοῦν τῶν θεοκτήτων πόνων, | |
τὸν εὐσεβῆ νοῦν, τὴν προσηνῆ καρδίαν. | |
Τοὺς γὰρ γλυκασμοὺς ὧν ἀποσπάζεις λόγων | |
καὶ τὴν ἀρίστην τῶν τρόπων εὐρυθμίαν | |
ἡ τοῦ βίου κάθαρσις ἀγγέλλει πλέον, | |
καθ’ ἣν ἅπαντας ἀσμενίζῃ τοὺς φίλους· | |
λαλῶν δὲ παντάπασιν ἐν παρρησίᾳ | |
καὶ συμβιβάζεις ὡς θέμις τὰ πράγματα, | |
κιρνῶν διαιρῶν τῇ καταλλήλῳ θέσει | |
ζυγοστατῶν τε τῇ ῥοπῆ τῇ παγκάλῳ | |
ἅπαν πρόσαντες καὶ λόγου καὶ πράγματος. | |
Οὕτω μὲν οὖν σοι καὶ λαλῶ καὶ προσβλέπω | |
καὶ τοῖς λογισμοῖς ζωγραφῶ καθ’ ἡμέραν | |
τὸν πρόξενόν μοι τῶν θεηγόρων λόγων, | |
ἐν οἷς τὸ κῦρος τῶν ἀληθῶν δογμάτων | |
ὡς ἐν λάλοις πίναξιν ἐστηλωμένον, | |
εἰς προὖπτον αὐτὴν ἐξελέγχει τὴν πλάνην | |
καὶ τὴν νέαν συρίζειν ὡς λαοπλάνον, | |
ἣν σφενδονᾷ μὲν ἡ γραφὴ κατὰ κράτος | |
λόγοι τε τοξεύουσι τῶν διδασκάλων, | |
βελῶν δίκης ῥίπτοντες ἄνθρακας λάλους, | |
ὡς πᾶσαν αὐτῆς τὴν νεόσπαρτον χλόην | |
καὶ τὰς νεωστὶ λυσσοδήκτους τερθρείας | |
εἰς χοῦν τετράφθαι καὶ σποδὸν τεθραυσμένην, | |
Χριστοῦ δὲ τὴν σάρκωσιν ἡλίου πλέον | |
ἁπανταχοῦ γῆς κἀστραπῆς τάχους δίκην | |
διαδραμεῖν τε καὶ διαυγάσαι φρένας | |
τῶν ἐντραφέντων ὀρθοδοξίας λόγοις, | |
οὓς οὐδὲν ἠμαύρωσεν, οὐ καιροῦ ζάλη, | |
οὐ πραγμάτων κύκησις, οὐκ ὀφρὺς μέγα | |
φυσᾶν δοκοῦσα καὶ κτυπᾶν ἠπειγμένη, | |
οὐκ ὄγκος ὕψους ἀρχικῆς ἐξουσίας, | |
οὐ πλοῦτος ἁδρός, οὐ σοβοῦσα κομψότης· | |
ἀπῆν γὰρ αὐτῶν πᾶς ἀβλεψίας σκότος, | |
φωτὸς καταστράπτοντος αὐτοὺς ἀσκίου | |
τὸν νοῦν τε συμφράττοντος ἐν παντευχίᾳ. | |
Ὧν εἷς πέφηνας ἐκ βρέφους καὶ σπαργάνων, | |
τὸ φῶς ἔναυλον καὶ πρὸ τῆς ἥβης τρέφων | |
καὶ πᾶν νόημα τῆς γραφῆς ἐπιξέων, | |
ἕως ἂν εὕρῃς Χριστὸν ὡς εὑρεῖν θέμις, | |
ὡς φῶς ἐναστράπτοντα τῇ σῇ καρδίᾳ | |
καὶ πυρσὸν αὐγάζοντα δογμάτων σέλας· | |
δι’ ὧν τὸν αὐτὸν σάρκα καὶ θεὸν φύσιν | |
ἢ μᾶλλον ἄνθρωπόν τε καὶ θεὸν λέγειν | |
ὁριστικῶς μὲν ἐκδιδάσκεις οἷς γράφεις, | |
πλὴν οὐ μεριστῶς οὐδὲ μὴν πεφυρμένως· | |
τὸ μὲν γὰρ ἢ σύμφυρσιν ἢ τροπῆς ἴχνος | |
οὐκ ἂν διδάξῃς, ἀσφαλὴς ὢν ἐν λόγοις | |
καὶ δογματίζειν ἀκριβῶς εἰθισμένος | |
ὅτ᾽ αὖ διαιρεῖν εἰς δυοῖν ὑποστάσεις | |
τὸν συντεθέντα Χριστόν. Εἷς γάρ, οὐ δύο, | |
πατρὸς μὲν ὑιὸς καὶ βρέφος τῆς παρθένου, | |
τοῦ μὲν πρὸ αἰώνων τε καὶ μητρὸς δίχα, | |
τῆς δ’ αὖ γ’ ἐπ’ ἐσχάτων τε καὶ σπορᾶς ἄνευ· | |
σπορὰν γὰρ ἔσχε τὴν χύσιν τοῦ πνεύματος | |
ἡ συνδραμοῦσα τῷ λόγῳ σαρκουμένω· | |
ἐπεσκίασεν ἐνθέως τῇ παρθένῳ, | |
ἐντεῦθεν ὥσπερ κυρίως θεητόκος | |
ὡς αὐτὸν γεννήσασα τὸν θεὸν λόγον | |
κηρύττεταί τε καὶ σεβάζεται μόνη. | |
Ἐντεῦθεν αὐτῆς καὶ τὸν υἱὸν ὡς ἕνα | |
Χριστὸν γεραίρειν ἴσμεν, ἀλλ’ οὐχ ὡς δύο· | |
τομὴν γὰρ ἔσχεν οὐδαμῶς τὴν εἰς δύο, | |
κἂν ἐκ δυοῖν πέφηνεν ὥσπερ ἐν δύο, | |
καὶ σὰρξ πεφηνὼς εἷς μετ᾽ αὐτῆς ἐκράθη | |
φυρμοῦ τε χωρὶς καὶ τροπῆς πάσης δίχα, | |
ὁ τὴν καθ᾽ ἡμᾶς οὐσιωθεὶς οὐσίαν, | |
οὔκουν μεριστός, ὡς ἐκόμπουν οἱ πάλαι | |
τέμνοντες αὐτοῦ τὰς συνημμένας φύσεις | |
δίχα τε τοῦτον συντεμεῖν ᾑρημένοι, | |
ἵν’ εἰς ψιλὸν ἄνθρωπον ἐλπίζειν μόνον | |
καὶ γυμνὸν εἶναι τὸν θεὸν δοῖεν λόγον | |
ὄλης διαμπὰξ τῆς καθ’ ἡμᾶς οὐσίας. | |
Ἀλλ’ οὐδὲ συντιθέντας εἰς μίαν φύσιν | |
τὰς συνδραμούσας εἰς ὑπόστασιν μίαν | |
–το προσλαβὸν τε καὶ προσληφθὲν λέγω– | |
φύσεις δὲ Χριστοῦ ταύτας προδήλως δύο | |
τοὺς συγχυτὰς ἕλοιο συγχωρεῖν ὄλως. | |
Συμφύρσεως γάρ, οὐχ ἑνώσεως τρόπος | |
ἡ σύνθεσις πέφυκεν ἡ κατ᾽ οὐσίαν, | |
ὡς αὐτὸς οἶσθα καὶ διδάσκεις ἐμφρόνως. | |
Ἐντεῦθεν ὥσπερ ἐνθέῳ παρρησίᾳ | |
Χριστοῦ νοεῖσθαι τὰς ἐνεργείας δύο | |
καὶ τὴν ἐν αὐτῷ προσφυῶς νοουμένην | |
διπλῆν θέλησιν δογματίζεις, συνδέων | |
ἀλλ’ οὐ διιστῶν ἢ μερίζων ἰδίως | |
τούτων ἑκάστην πλὴν θεωρίᾳ μόνῃ, | |
καθ’ ἣν ὁ νοῦς πέφυκεν ἰσχνῶς προσβλέπειν | |
διακρίνειν τε τοῖς ἀσυγκρίτοις νόμοις | |
τὰς συμβαθείσας εἰς ἑνώσεως λόγον | |
ἀλλ’ οὐ τραπείσας εἰς ἑαυτὰς οὐσίας. | |
Οὔτως νοῶ μὲν τὰς ἐνεργείας δύο, | |
τὰς ὡς ἑνός τε κἀξ ἑνὸς παρηγμένας | |
υἱοῦ τε Χριστοῦ καὶ προσώπου συνθέτου | |
κατ’ ἄλλο κἄλλο τῇ καταλλήλῳ φύσει, | |
ὡς ἐκ μιᾶς πηγῆς τε καὶ συναυλίας | |
κοινῶς προιούσας τε καὶ συνημμένας. |
Title(s) | Ἀνδρέου τοῦ ἁγιωτάτου ἀρχιεπισκόπου Κρήτης ἴαμβοι γραφέντες πρὸς τὸν ὁσιώτατον Ἀγάθωνα, ἀρχιδιάκονον καὶ χαρτοφύλακα τῆς ἐνταῦθα ἀγιωτάτης τοῦ θεοῦ μεγάλης ἐκκλησίας, ὅτε λαβὼν τὴν παρούσαν βίβλον μετέβαλε καὶ πάλιν ἀπέστειλεν |
Text source | A. Heisenberg 1901, Ein jambisches Gedicht des Andreas von Kreta, Byzantinische Zeitschrift, 10(2), 505-514: 508-512 |
Text status | Text completely known |
Editorial status | Not a critical text |
Genre(s) | Patron-related epigram |
Person(s) | |
Metre(s) | Dodecasyllable |
Tag(s) | |
Bibliography | |
Number of verses | 128 |
Occurrence(s) |
[23711] ἐγὼ μ(ὲν) εἰσήτησα βίβλου τὴν χάριν
[15th c.]
MILAN - Biblioteca nazionale Braidense AF X. 47 [15th c.] (f. 193r-194r) (128 verses) |
Acknowledgements |
Contributor(s)
The credits system has been implemented in 2019. Credits from before the new system was in use might be incomplete. |
Identification | Vassis ICB 2005, 167: "Andreas Cretensis, Ad Agathonem" |
Permalink | https://www.dbbe.ugent.be/types/6094 |
Last modified: 2020-08-31.